Araba sahibi olmak büyük bir sorumluluk, ama işin asıl zahmeti bakım kısmında başlıyor desek yalan olmaz. Yağ değişimi de bu bakımın en temel taşlarından biri. Ama çoğumuz bu konuyu biraz hafife alıyoruz ya da ne zaman yapılması gerektiğini tam bilemiyoruz. Bu yazıda, motor yağının ne zaman değiştirileceği, belirtiler, öneriler ve sık yapılan hatalarla ilgili sade ama işe yarar bilgiler bulacaksınız.
Motor Yağı Ne İşe Yarar?
İlk önce şunu netleştirelim: motor yağı sadece yağlama yapmaz. Aynı zamanda motor parçalarının aşınmasını önler, soğutma sağlar, kir ve tortuları temizler, paslanmayı da önler. Yani aslında aracın kalbi motor ise, motorun sağlıklı çalışmasını sağlayan damar da yağdır diyebiliriz.
Peki Ne Zaman Değiştirmeliyiz?
Aslında bu sorunun net bir cevabı yok çünkü aracın yaşı, motor tipi, kullanılan yağın türü ve aracın kullanım şekli bu süreyi etkileyen başlıca faktörlerdir. Ama genel bi kural koymak gerekirse:
- Sentetik yağlar için: 10.000 – 15.000 km arası
- Mineral yağlar için: 5.000 – 7.500 km arası
- Aracın modeline göre değişiklik gösterebilir, bazı yeni araçlarda 20.000 km’ye kadar dayanabiliyor.
Tabii bu sadece kilometreye göre. Bazen kilometre dolmadan da değişim gerekebilir. Peki nasıl anlayacağız?
Yağın Değişmesi Gerektiğini Gösteren Belirtiler
Bazı işaretler aracınızın artık size “beni servise götür” dediğini gösteriyor olabilir. İşte dikkat etmeniz gereken bazı noktalar:
1. Yağ Renginde Değişim
Temiz motor yağı genelde altın sarısı renktedir. Zamanla koyulaşır, siyaha yakın bir renk alır. Bu durumda yağ eskimiş demektir ve görevini tam yapamıyor olabilir.
2. Motor Sesinde Artış
Motorun çalışması esnasında alışılmadık sesler geliyorsa, özellikle “tıkırtı” gibi, bu yağın yeterli yağlama yapmadığı anlamına gelebilir.
3. Yağ Lambasının Yanması
Bu biraz bariz ama bazen göz ardı ediliyor. Yağ lambası yanıyorsa motor yağı azalmış ya da basınç düşmüş olabilir. Ciddiye alınmalı.
4. Egzoz Dumanında Değişim
Normalde görünmeyen egzoz dumanı bir anda gözle görülür hale gelirse, yağ yandığı anlamına gelebilir. Bu durumda motor yağını kontrol ettirmek şart.
5. Yakıt Tüketiminde Artış
Motor yağı eskidikçe motor daha zor çalışır ve bu da yakıt tüketimini arttırabilir. Son zamanlarda sık benzinciye uğruyorsanız sebeplerinden biri bu olabilir.
Yağ Seçimi Konusunda Tavsiyeler
Her motor her yağı kabul etmez. Aracınızın kullanım kılavuzunda belirtilen yağ tipi dışına çıkmamakta fayda var. Aksi takdirde hem motor zarar görür hem de üretici garantisi geçersiz sayılabilir.
- Kış aylarında daha akışkan yağlar tercih edilmeli.
- Sık dur-kalk yapan biriyseniz daha kaliteli (sentetik) yağlar kullanmak mantıklı olur.
- Ucuz diye bilinmedik markalardan uzak durun. Kısa vadede ucuz, uzun vadede pahalıya patlar.
Sık Yapılan Hatalar
- Yağ değişimini sürekli ertelemek: “Biraz daha idare eder” diye diye motoru yormayın.
- Yağ filtresini değiştirmemek: Yağ değişirken mutlaka filtre de değiştirilmeli. Eski filtre yeni yağı kirletir.
- Farklı yağları karıştırmak: İki farklı marka yağı karıştırmak, motorun dengesini bozabilir.
Dikkat Etmek Gerekir
Arabanız sizin yoldaşınız. Onunla günde kilometrelerce yol yapıyorsunuz ama zamanla bakımını ihmal ettiğinizde, o da bir yerde size küsebilir. Özellikle motor yağı gibi temel konulara dikkat etmek, aracınızın ömrünü uzatır, masrafı azaltır ve yolda kalma ihtimalini ortadan kaldırır.
Eğer “yağı değiştirsem mi, bi 2 bin km daha gider mi acaba?” diye düşünüyorsanız, cevabı net: Hiç riske girmeyin, değiştirin. Çünkü motor yağından tasarruf etmek, ileride motor masrafı olarak karşınıza çok daha büyük rakamlarla çıkabilir.
Hazır aklınıza gelmişken bir bakın bakalım, aracın yağı ne zamandır değişmedi?